Şahıs şirketleri, şirket kurma hedefi bulunan bireyler için başlangıç noktası olarak tercih edilen şirket türlerinden birisidir. Bu şirket türü, şirket kurma düşüncesi bulunan tüm bireyler tarafından bilinmesi gereken önemli bir çeşittir.
Şahıs Şirketi Nedir?
Şahıs şirketi, ortak sorumluluklarının sonsuz olduğu ve tüzel kişiliğe sahip olan şirket türüdür. Belirli sayıda kişi sayısı ile ekonomik çıkarlar doğrultusunda kurulmaktadırlar ve alınan sorumluluklar kişisel olarak kabul edilmektedir. Bu tarz şirketler şahıs şirketi olarak adlandırılmaktadır. Bu tarz şirketler tek kişi veya birkaç kişi tarafından kurulabilmektedir ve genel olarak ortaklığın zor devredildiği şirket türü olarak bilinmektedir.
Şahıs şirketlerinde eğer ki ortaklardan birisi kendine ait payını satmak veya devretmek isterse bu durumda diğer ortakların onayının bulunması gerekmektedir. Onay verilmemesi durumunda ise satış veya devir işlemi kesinlikle gerçekleşemez. Bu tarz şirketlerde bulunan ortakların tamamı gerçek kişilerdir ve şirkete ait olan tüm borçlardan mal varlıkları ile sorumludurlar. Türk Ticaret Kanunu’na göre şahıs şirketleri üç tiptedir. Bu tipler ise kolektif şirketler, adi şirketler ve komandit şirketler olarak sınıflandırılmaktadır.
Şahıs Şirketleri Tüzel Kişi Midir?
Şahıs şirketleri tüzel kişiliğe sahip olabilir fakat öncelikli olarak şahıs şirketi olup olmadığının kontrol edilmesi gerekmektedir. Eğer ki şirket türü komandit şirket olarak belirlenmiş ise ortaklardan birisinin tüzel kişiliğe sahip olması mümkündür. Şirket türünün adi olması durumunda ise şirket kesinlikle sahibinden bağımsız olamamaktadır. Kısaca, gerçek bir birey ile kurulmuş olması zorunludur.
Şahıs Şirketi Nasıl Kurulmaktadır?
Şahıs şirketi kurulabilmesi için sırası ile tüm bu adımların takip edilmesi gerekmektedir;
- Nüfus cüzdanı fotokopisi, imza tescil beyannamesi, ikametgâh bilgileri ve imza sirküleri bilgileri alınır,
- Şirket tescili gerçekleştirilir,
- Vergi hesap numarası alabilmek için başvuru gerçekleştirilir,
- Defterler alınır ve tasdik edilir,
- Yoklama tutanağı gerekli şekillerde düzenlenir,
- Vergi hesap numarası alım işlemi gerçekleştirilir,
- Vergi levhası ve yazar kasa levhası alınır,
- Gider pusulası belgeleri ve fatura irsaliye belgeleri alınır,
- Sicil gazetesi ilanı yapılır,
- İlgili birime (odaya) kayıt işlemi gerçekleştirilir,
- İş yeri açma ve çalıştırma belgesi, hafta tatili belgesi, hafta sonu ve bayramlarda çalışacak bireyler için gerekli izinler yıllık olarak alınır,
- SGK işlemleri tamamlanır,
- Bağ-kur işlemleri tamamlanır.
Şahıs Şirketi Vergileri Hakkında Bilgiler
Bu tarz şirketler tüzel kişiliğe sahip olduklarından dolayı vergi dairesi için mükellef niteliği unvanına sahip olurlar. Bu sebepledir ki kanunda belirlenmiş olan zaman aralıkları ile beyannameler verirler ve vergi ödemek zorundadırlar. Şahıs şirketlerinin ödemekte olduğu vergiler ise şu şekildedir;
Stopaj Vergisi
Bu tarz şirketler vergi kesintisi gerçekleştirmek zorunda oldukları için işlemlerine dair muhtasar beyanname gerçekleştirirler. İşveren bireyler farklı konular üzerinden farklı oranlarda bulunan kesintileri üç aylık veya aylık dönemlerde beyanname etmek ve ödemek zorundadırlar. Bu kesintiler ise şu şekildedir;
- İşveren bireyler çalışanlarına ödemekte olduğu maaş ve diğer ücretler baz alınacak şekilde minimum %15 oranında kesinti ile gelir vergisi ödemek zorundadır.
- Kira ödemeleri için yapılan ödemelerden %20 oranında gelir vergisi kesintisi ödemek zorundadır.
- Avukat ve muhasebe gibi serbest meslek hizmetleri sağlayanlar için ödenen ücret üzerinden %20 oranında vergi ödenmesi gerekmektedir.
Damga Vergisi
Damga Vergisi Kanunu’nda ekli 1 ve 2 sayılı liste içerisinde bahsi geçmekte olan kağıtlar üzerinden elde edilen gelir türüne verilen isimdir. Her beyanname ile şahıs şirketi sahibinin karşısına çıkmaktadır fakat vergi çıkmaması durumunda da damga vergisi ödenmesi zorunluluğu bulunmaktadır.
Gelir Vergisi
Bu tarz şirketler gelir vergisi mükellefidir ve bu vergi her yıl mart ayına kadar önceki seneye ait olan mali kâr-zarar beyannamesi ile ödemektedir. Gelir vergisi mevcut gelir düzeyine göre belirlendiği için sabit değildir ve %15 ile %35 oranı arasında değişiklik göstermektedir.
Katma Değer Vergisi
Bu tarz şirketlerin aylık periyotlar üzerinden değerlendirilmesi şartı ile Katma Değer Vergisi Beyannamesi vermesi zorunludur. Bu vergi dolaylı bir vergi türü olması nedeni ile dönem içerisinde elde edilen kazanç ve gerçekleştirilen faaliyetlere göre belirlenmektedir. Ayrıca, bu vergi satılan ürün veya hizmetin türüne göre değişiklik gösterebilmektedir. Güncel olarak üç farklı çeşitte bulunmaktadır ve bunlar %1, %8 ve %18 olarak kategorilere ayrılmıştır. Bu oranlar satışı gerçekleşen mal veya hizmetlere göre belirlenir ve kesilir.
Geçici Vergi
Bu tarz şirketler üç ayda bir olacak şekilde elde edilen kâr ve zarar durumuna göre Geçici Vergi Beyannamesi bildirmektedir. Kâr beyan edilmesi durumunda ödenmiş olan vergiler yıllık gelir veya kurumlar vergisinden düşülmektedir. Geçici vergi, her şahıs şirketinin muhakkak ödemesi gereken bir vergi türüdür.
Gelir vergisi mükellefi olan şirketler geçici vergiyi %15 oranında ödemekle sorumluyken kurumlar vergisi mükellefleri ise geçici vergiyi %20 oranında ödemekle sorumludur.
Şahıs Şirketi Kurmanın Maliyeti
Söz konusu şirket kurulması olduğu zaman yapılacak masraflara odaklanmak gerekirse şahıs şirketi kurulumu maliyet açısından en cezbedici seçenekler arasında yer almaktadır. Şahıs şirketi kurulumu sırasında gerekli belgeler ve ortalama maliyetler ise şu şekildedir;
- 2 adet vesikalık fotoğraf,
- İş yerine ait kira sözleşmesi,
- İkametgâh belgesi,
- Vergi dairesine ait sözleşme damga vergisi,
- Şirket kuruluşuna ait servis bedeli (250 TL)
- Noter belgesi ile kanıtlanmış muhasebeci vekâleti (148 TL)
- Noter onaylı şahıs imza beyannamesi (100 TL)
Toplam Maliyet: 550 TL (Yıllara ve yeni alınan kararlara göre değişiklik gösterebilir.)
Şirket kurulumu tamamlanması sonrasında ise ticari faaliyete başlayabilmek için tek seferlik olacak giderler şöyledir;
- İrsaliye, fatura ve makbuz basımı (100 TL)
- Kaşe (10 TL)
- Kira sözleşmesine ait damga vergisi (25-30 TL)
- Yazar Kasa (700-900 TL)
- Meslek odası kaydı (Gerekli olması durumunda, 450-650 TL)
Toplam Maliyet: 1.285 – 1.690 TL (Yıllara ve yeni alınan kararlara göre değişiklik gösterebilir.)
