Merkez Bankası, yeni başkan Naci Ağbal’ın görevi devir alması sonrasında zor kazanmış olduğu itibar ve güvenini korumak için bugün zor bir deneme süreci ile karşı karşıya kalacak. Türkiye saati ile 14:00’da gerçekleşecek toplantıda merkez bankası piyasa beklentileri yönünde karar mı alacak yoksa faiz oranlarını sabit mi tutacak? İşte, bu olay TCMB için zorlu bir piyasa güven testi olacak.
Türkiye tarafından uygulanmakta olan politika faizi %17 oranına ulaşmış durumda ve bu oran en yüksek faiz getirisi sunan ülkeler arasında neredeyse en üst sıraya yaklaşmış durumda. Salgın süreci içerisinde ekonomi için bir toparlanma hedefi belirlenmiş olsa da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın faiz indirimi hedefi olduğunu unutmamak gerekiyor. Ayrıca, ekonomik toparlanma süreci içerisinde bu faiz oranlarının azalması gerektiği beklentisi de bulunuyor.
Dünya genelinde tahvil piyasaları sebebi ile ciddi bir satış dalgası oluşmuş durumda. Bu satış dalgasından etkilenen Türk Lirası içerisinde bulunduğumuz ay içerisinde değer kaybetmiş durumda. Enflasyon ise beklenenin üzerinde çıktı ve %16’lık orana çok yaklaştı. Bu sebeple de piyasa yatırımcıları merkez bankasının minimum 100 baz puan faiz arttırması yönünde beklentiye girmiş oldu.
Bugün saat 14:00’da gerçekleşecek para politikasına dair merak edilen beş önemli soru ve cevapları ise şu şekilde;
Merkez Bankası Faizleri Artırır Mı?
Yıllık enflasyon oranı 2019 yılının ortasında oluşan seviyelere çıkmış durumda ve son dört yıllık süreç içerisinde de açıklanan enflasyon oranları neredeyse hep çift haneli durumda. Türk Lirası, elde ettiği kazançlar sonrasında geçtiğimiz ay yaklaşık %10 oranında değer kaybetti ve ithalata bağımlı hale gelen Türkiye ekonomisinde enflasyon üzerindeki baskıların daha fazla artmasına sebep oldu.
Piyasa yatırımcıları, yapılan anketlere göre merkez bankasının 100 baz puan faiz artırımı yapmasını ve politika faiz oranını %18 oranına yükseltmesini bekliyor. Tahvil gelirlerinde meydana gelen yükseliş gelişmekte olan tüm piyasalar için ciddi baskı yaratmışken merkez bankası başkanı Naci Ağbal’ın hata yapma şansı neredeyse tükenmiş durumda. Currency Management Makro Strateji Başkanı Floyd’un sözlerine göre ise ‘’En önemli görev, beklentileri karşılamak veya aşmak. Ne kadar olumlu adım atılır ise merkez bankasının kendisini o kadar koruması mümkün.’’ İfadeleri kullanıldı.
Faiz Artışı Yapılabilir Mi?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Naci Ağbal’ı görevine atadığı zaman enflasyon oranını düşürmek için ‘’acı reçete’’ uygulanması gerekeceğini kabul etmiş ve geçen hafta da bu amaçları yeniden vurgulamıştı. Fakat, yüksek faiz oranlarının enflasyonu artırdığı yönünde alışılmışın dışında bir bakış açısı bulunan Cumhurbaşkanı son iki merkez bankası yöneticisini aniden görevinden almış ve bu durum da son yıllarda uygulanan para politikasının bağımsızlığına dair soru işaretlerinin oluşmasına sebep olmuştu.
Naci Ağbal, bugün gerçekleşecek olan merkez bankası toplantısında sıkılaşmaya gitse bile yakın zaman içerisinde daha fazla adım atmak zorunda kalabilir. Bunun sebebi ise artan enerji maliyetlerinin enflasyon oranını önümüzdeki süreçte yükseltmeye sebep olabilmesidir. Ayrıca, bazı ekonomistlerin tahminlerine göre yıl sonuna doğru düşmesi beklenen faiz oranları içerisinde bulunduğumuz süreç içerisinde %18’in de üzerine çıkabilir.
Aberdeen Standart Life şirketinde fon yöneticisi olarak görevini sürdüren Kieran Curtis’in sözlerine göre yatırımcılar para politikasına müdahale yapılmayacağına dair güvence istiyor. Ayrıca, sözlerinde “faiz artırımına gidilmesi Erdoğan’dan geçen hafta duyduğumuzu düşündüğümüz enflasyona karşı mücadelenin öncelik olduğu mesajının altını çizecek” ifadelerine de yer verdi.
Merkez Bankası İtibarı Başka Hangi Sebeplerden Zayıflıyor?
Merkez bankasının çok hızlı bir şekilde eriyen döviz rezervleri geçtiğimiz iki yıl içerisinde yabancı yatırımcıların Türkiye piyasasını terk etmesine sebep olmuştu. Sadece geçtiğimiz yıl döviz rezervlerinde gerçekleşen gerilemenin bile Türkiye’yi finansal krizler karşısında daha zayıf bir konumda olmasına sebep oluyor.
Türk Lirasını desteklemek için merkez bankasının kamu bankaları aracılığı ile 2019 yılından beri yaklaşık olarak 130 milyar USD rezerv kaybetmiş olması net rezervlerin düşüşüne sebep olan önemli bir etken olmuştu.
Naci Ağbal, görevi devraldığı süreç sonrasında rezerv artırma söz verirken bu sözlerinin yabancı yatırımcılar için güvence olduğunu da belirtmek mümkün. Ağbal tarafından verilen sözler ve açıklanan birçok veri ile yabancı yatırımcının Türkiye piyasalarını terk etmesine bir nebze de olsa engel olunmuştu.
Yerli Yatırımcı TL’ye Güvenecek Mi?
Türk Lirasının yıllardır değer kaybetmesi ve enflasyonun yaşam maliyetlerini yükseltmesi sebebi ile yerel yatırımcı da döviz ve altın gibi yatırım araçlarına yönelmişti. Bir yıl önce oluşan negatif yerel faiz oranları sebebi ile yerli yatırımcının Türk Lirası için olan güveni azalmıştı. Günümüzde ise sıkı para politikası uygulanması sebebi ile reel faiz oranlarında artış gözlemlenmiştir. Bu gelişmelere bağlı olarak yerli yatırımcı, kıymetli madenler dahil yabancı para biriminden çıkış yaparak Türk Lirasına geçiş sağlamıştı. Şubat 2021 tarihinde ise bu çıkış oranları ciddi olarak artmış ve rekor seviyelere ulaşmıştı.
Tera Yatırım’da görev alan ekonomist Enver Erkan, Türk Lirasına geri dönüşün ancak enflasyonun düşmesi ve reel faiz oranlarında artış görülmesi ile gerçekleşeceğini vurgulamıştır. Enver Elkan, sözlerine “Yerli yatırımcı, TL’nin değer kazanacağına inanacak bir konuma gelmeli. Bu zaman alacaktır” ifadelerini de ekledi.
Faiz Oranlarının Değişmesi Sonucunda Neler Olabilir?
Ekonomistler tarafından yapılan analizlere göre bugün gerçekleşecek olan merkez bankası toplantısı sonucunda minimum 100 baz puanlık artış olması durumunda piyasalarda oluşan oynaklığın azalacağı vurgulanıyor. Ayrıca, minimum 100 baz puanlık faiz artırımı gerçekleşmesi durumunda merkez bankasının itibarının güçleneceği de bir gerçek.
Eğer ki beklentilerin aksine merkez bankası faiz oranlarını sabit tutma kararı alırsa oluşan itibarın azalması söz konusu. Ayrıca, bu şekilde karar alınması durumunda ekonomik toparlanma yolunda bazı zorlukların yaşanması ihtimalleri de oldukça güçlü.
Enflasyon oranı her ne kadar merkez bankası beklentileri dahilinde yükselmiş olsa da Türk Lirası tarafında oluşacak bir değer kaybı ile riskler daha fazla artacak.
Erkan, yapmış olduğu açıklama da “Enflasyon risklerinin artabileceği bir döneme giriyoruz… TL’de değer kaybı ve oynaklık ihtimali ek enflasyon riskleri yaratabilir ” ifadelerine yer verdi.
