Part time iş, bazı bireyler için ek gelir yöntemi olarak bazı bireyler için öğrencilik veya benzeri durumlarda az da olsa kazanç yöntemi olarak tanımlanabilir. Özellikle günümüzde ülkemiz başta olmak üzere tüm dünya genelinde geçim sıkıntısı büyümeye devam ederken birçok kişi masraf ve ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile part time iş arayışına girmiş durumda. Hatta durum o kadar kötü ki bazı bireyler gündüz bir iş akşam ise başka iş yapmak zorunda kalmış duruma gelmiş durumda. Günümüzde yoğun olarak ek gelir elde etme amacı ile tercih edilen bu çalışma yöntemi tecrübesiz bireyler içinde eğitim veya benzeri süreç içerisinde tecrübe elde etmek için oldukça güzel fırsatlar sunabiliyor.
Part Time Nedir?
Bu çalışma yöntemi, işveren ve işçi arasında karşılıklı olarak mutabık kalınması koşulu ile oluşmakta olan ve full time iş yöntemine kıyasla daha az düzenli veya düzensiz çalışma sistemidir. Yasalara göre part time olarak çalışacak bir birey, full time çalışan bir bireye göre önemli ölçüde daha az mesai yapmalıdır.
İngilizce kökenli olan part time kelimesinin Türkçe karşılığı yarı zamanlı anlamını ifade ediyor olsa da ülkemizde genellikle İngilizce olarak kullanılmaktadır. Yani, bu kelime her ne kadar yabancı kökenli olsa da dilimize yerleşmeyi başarmıştır.
Part time iş türü, en sade anlatım ile bir iş yerinde haftalık çalışma süresinin maksimum 2/3 oranına denk gelmekte olan çalışmayı ifade etmektedir.
Part Time Çalışma Süresi Ne Kadardır?
Bir iş türünün part time olarak sınıflandırılabilmesi için haftalık olarak 30 saatin üzerinde olmaması koşulu bulunmaktadır. İş kanunlarına göre haftalık olarak maksimum çalışma saati 45 saat ile sınırlandırılmıştır ve buna bağlı olarak da part time olarak çalışma limiti 30 saat ile limitlendirilmiştir. Bahsedilen bu süre ise çalışanın veya işverenin teklif edeceği şekilde bir haftalık sürece yayılabilmektedir. Part time olarak işlemekte olan bireylerin yasalar gereğince haftalık 1 gün izni bulunmaktadır ve hafta içerisinde 30 saati doldurmak ile sorumlu veya zorunlu değildir. Bu çalışma türünde günlük maksimum çalışma süresi ise 11 saat olarak sınırlandırılmıştır ve önceden de bahsettiğimiz gibi haftalık 30 saatlik süreyi geçememektedir.
Bu çalışma yöntemi ayrıca ülkemizde yarı zamanlı çalışma olarak da isimlendirilmektedir. Sebep fark etmeksizin her birey part time olarak çalışabilir ve part time çalışmak için özel bir koşulun yerine getirilmesine gerek yoktur.
Ayrıca, full time iş ilanlarına kıyasla özellikle günümüzde daha fazla part time iş ilanının görülmesi son derece normalleşmiş bir durumdur. Bunun sebebi ise part time olarak çalışan personellerin işveren için daha az maliyetli olması ve nerdeyse full time çalışan personel kadar verim sağlıyor olmasıdır.
Part Time Çalışma Avantajları Nedir?
Hiç şüphesiz part time çalışmanın en büyük avantajı ek gelir imkânı sağlamasıdır. Özellikle son dönemde yaşanan ekonomik sıkıntıların yanı sıra pandemi sürecinin de etkisi ile bu iş tipi birçok kişi tarafından daha fazla tercih edilmeye başlamıştır. Ayrıca, ek gelir fırsatının yanı sıra bu tür iş fırsatları henüz kariyerinin başında olan bireyler içinde oldukça büyük avantaj sağlamaktadır. Bunun sebebi ise hem iş tecrübesi kazanmak hem de kişinin mesleki alanında iş tercih etmesi durumunda tecrübe kazanmasıdır. Özellikle üniversite öğrencileri hem tecrübe hem de gelir avantajı sebebi ile bu şekilde çalışmayı tercih etmektedir. Part time iş, boş zamanların değerlendirilmesi için de oldukça etkili bir iş türüdür.
Part time iş istihdamı işverenler içinde bazı avantajlara sahiptir. Daha az masraflı şekilde işçi çalıştırmak, tam zamanlı işçi alımı öncesinde bu yöntem ile işçinin verim ve performansının değerlendirilmesi gibi birçok avantaj bulunmaktadır.
Kısaca Part Time ve Full Time Farkları Nelerdir?
Her ne kadar full time çalışma yöntemi farklı bir konu olsa da part time çalışma yöntemi ile kıyaslanması mümkündür. Bu iki çalışma yöntemi arasındaki en belirgin fark part time çalışma türünde geçici eleman olurken full time çalışma türünde ise kalıcı eleman olma özelliğidir. Ayrıca, bir diğer önemli fark ise sabit mesai saatleri veya toplam mesai saatleri arasında oluşan değişim ve farktır. Elbette sabit çalışma saatleri bulunan part time iş seçenekleri mevcuttur fakat genelleme yapıldığı zaman bu çalışma türünün çalışma saatleri esneklik ve değişkenlik göstermektedir. Toplum, full time çalışma türünü normal olarak kabul etmektedir ve bunun yanı sıra bu çalışma türü birçok haklara da sahiptir.
Ayrıca, bir diğer önemli fark ise part time elemanlar bazı şirketler tarafından dönemlik olarak tercih edilirken full time elemanlar ise işlerin normal seyrettiği zamanlarda ve sürekli olacak şekilde tercih edilmektedir.
Part Time Maaşları Hakkında Bilgilendirme
Part time iş ilanları genellikle yapılan iş ve sektöre göre değişiklik göstermektedir. Bu iş türünde saatlik olarak iş verilmesinden kaynaklı aylık net olarak kesin ve sabit bir kazanç elde edileceğinin garantisi de bulunmamaktadır. Part time iş türünün maaşına dair genelleme yapmak gerekirse saatlik ücret baz alınarak değerlendirilmesi daha doğru olacaktır.
Bazı sektör veya iş yerlerinde part time maaşlara ek olarak satışlardan prim veya benzeri ek ücretlerinde ödenmesi mümkündür. Bu da aslında çalışan için daha fazla ek gelir elde etme fırsatı yaratırken işveren için ise çalışanlarından daha fazla verim alınmasına yardımcı olur.
