Chainlink (LINK) Nedir?

Chainlink, özellikle son bir yıllık süreç içerisinde kripto para piyasasında yaygın olarak kullanılmaya başlamış ve oldukça popüler olmuş bir kripto para birimidir. Ethereum üzerinde yer alan akıllı kontratlar için dışarıdan veri sunmakta olan merkeziyetsiz bir projedir. Bir başka ve kısa tanımlama ile blok zincirlerini gerçek dünyaya bağlamaktadır.

Chainlink, sürekli olarak gerçeğe en yakın bilginin elde edilmesi için çalışmakta olan ve bilge kişilerden oluşmuş bir komite gibi düşünülebilir. Peki, bu grup neden diğerlerine kıyasla daha güvenli olarak kabul edilmektedir?

Blok zinciri üzerindeki anlaşmaları otomatik hale getiren teknoloji akıllı kontratlar olarak adlandırılmaktadır. Bu teknoloji mevcut bilgileri değerlendirmekte ve belirli koşulların karşılanması durumunda uygulamaya geçirmektedir. Fakat bu durum önemli bir soruna sebep olmaktadır. Blok zincirlerinin dış verilere tam anlamı ile başarılı bir şekilde ulaşması mümkün değildir. Zincir dışında kalan bilgi ile zincir içerisinde bulunan verilerin birbirine bağlanması bu teknolojinin karşısında yer alan en büyük zorluktur.

Chainlink teknolojisi ise bu sorunun merkeziyetsiz bir uzman hizmeti ile çözülmesine yardımcı olmayı denemektedir. Oracle olarak adlandırılan bu uzmanlık en sade tanımlama ile dış verileri akıllı kontratların anlayabileceği formata çevirmektedir.

Peki, Chainlink projesini diğer blok zinciri Oracle’larından farklılaştıran şey nedir?

Chainlink Nedir?

Chainlink, akıllı kontratların dış verilere ve kaynaklarına bağlanmasına olanak sağlayan blok zinciri teknolojisine sahip merkeziyetsiz bir Oracle ağıdır. Buna, API’lar, iç sistemler ve diğer tür dış veri kaynakları da dahil edilebilmektedir.

Chainlink projesine ait bir kripto para birimi olan LINK ise ağ üzerinde yer alan bu Oracle hizmetine ödeme yapmak için kullanılmakta olan ERC-20 tokenidir.

Peki, Chainlink’i merkeziyetsiz kılmakta olan şey nedir? Bu sorunun cevabını öğrenmeden önce Oracle’ın ne olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Tahmin edileceği gibi merkezi Oracle, akıllı kontratlar için dış veri sunumunu sağlamakta olan kaynağa verilen isimdir. Burada bilinmesi gereken bir diğer şey ise tek bir kaynağın bulunuyor olması birçok sorunun ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Herhangi bir Oracle eğer ki tek ise ve hatalı bilgi sunumu gerçekleştirirse bu Oracle’a dayanan tüm sistemler çökecektir. Bu durum genel olarak ‘’Oracle Sorunu’’ olarak adlandırılmaktadır ve Chainlink projesi de bu sorunun çözülmesi için faaliyet göstermektedir.

Chainlink Nasıl Çalışır?

Chainlink, akıllı kontratlar için sunulmakta olan verinin en doğru ve güvenilir duruma getirilmesi için bir düğüm ağı kullanmaktadır.

Örneğin, bir akıllı kontratın gerçek dünya üzerinden verilere ihtiyacı olduğunu ve bunun için bir talep gönderildiğini düşünelim. Chainlink protokolü bu etkinliğin kaydedilme işlemini gerçekleştirir ve talebe yönelik olacak şekilde fiyat tekliflerini alabilmek için Chainlink düğüm ağlarına yönlendirir. Bu işlem sürecinin güçlü olmasına sebep olan durum ise Chainlink’in birçok kaynaktan elde ettiği veriyi doğrulayabilme yeteneğine sahip olmasıdır. Chainlink, kendi yapısı içerisine dahil edilmiş bir itibar sistemi ile hangi kaynakların daha güvenilir ve doğru olduğunu oldukça yüksek ihtimaller doğrultusunda belirlemektedir. Bu da elde edilen sonuçların doğruluk payının artmasına büyük oranda katkı sağlar ve akıllı kontratlara karşı yapılacak her türlü saldırıya karşı güvence sağlamış olur.

Peki, Chainlink ile LINK’in bağlantısı nedir? Veri talebinde bulunmuş olan akıllı kontratlar Chainlink düğüm operatörlerinin hizmetleri karşılığında LINK ile ödeme gerçekleştirmektedir. Bu hizmet için ödenen bedel ise düğüm ağı operatörleri tarafından piyasa koşullarına göre belirlenmektedir.

Ayrıca, düğüm ağı operatörleri projenin uzun vadeli olarak garanti altında olabilmesi için bu ağda staking yapmaktadır. Bitcoin’in kripto ekonomik modeline benzer şekilde Chainlink düğüm ağı operatörleri de zarar verme amacı olmak yerine güvenilir olmak için teşvik edilmektedir.

Chainlink ve DeFi İlişkisi

Merkeziyetsiz finans popülaritesini arttırdığı zamandan bu yana yüksek kaliteli Oracle hizmetlerine yönelik talep oranında da artış gözlemlenmiştir. Temelde, DeFi projelerinin çok büyük bir kısmı herhangi bir şekilde akıllı kontratları kullanmaktadır ve çalışmasını sorunsuz olarak devam ettirebilmek için dış verilere ihtiyaç duymaktadır.

Merkeziyetsiz finans platformları eğer ki merkezi Oracle hizmetlerini kullanmayı tercih eder ise Oracle manipülasyon ile flaş kredi saldırılarının da dahil olduğu farklı türlerde saldırılara açık duruma gelmektedir. Bu gibi birçok örnek daha önce kripto para piyasalarında yaşanmıştır ve merkezi Oracle’ların varlığının sürekliliğini sağlaması durumunda da benzer durumların yaşanma ihtimali bulunmaktadır.

Birçok birey Chainlink projesinin tüm bu sorunların üstesinden gelebileceğini düşünmektedir fakat bu düşünce tam olarak doğru değildir. Chainlink teknolojisi ile benzer teknolojik altyapı sahibi Aave, Synthetix ve diğer projelere rağmen her zaman yeni tür risklerin oluşma ihtimalleri bulunmaktadır. Ayrıca, aynı Oracle hizmetinin birçok platform tarafından kullanılması durumunda eğer ki Chainlink aniden etkisiz hale gelirse bu platformların tamamı da hizmet dışı olacaktır.

Bu durumun yaşanması oldukça düşük bir ihtimaldir ve Chainlink tek bir hata ihtimali bile bulunmaması gerken merkeziyetsiz bir Oracle hizmetidir. Tüm bunlara rağmen Chainlink Eylül 2020 tarihinde spam saldırısına maruz kalmıştır ve bu saldırı sonucunda düğüm ağları cüzdanlarından yaklaşık olarak 700 Ethereum çalınmıştır. Saldırı her ne kadar kısa süre içerisinde etkisiz hale getirilmiş olsa da bu tarz sistemlerin saldırılara karşı tam olarak korunaklı olmadığını göstermiştir.

LINK Arzı ve Piyasa Hayatı Başlangıcı

Chainlink projesinin kripto para birimi olan LINK’in maksimum arzı 1.000.000.000 adet olarak belirlenmiştir. Bu toplam arz miktarının %35 oranı 2017 yılında gerçekleşen ICO ile satılmıştır ve %30’luk orana denk gelen 300.000.000 tanesi ise proje sahibi şirketin cüzdanlarında barındırılmaktadır. Diğer kripto para varlıklarının tam tersine LINK, dolaşımda bulunan toplam arzı artabilen staking ve madencilik süreçlerine sahip değildir.

LINK Nasıl Saklanabilir?

Chainlink projesinin kripto para birimi olan LINK’in tamamen kendisine ait blok zinciri ağı bulunmamaktadır. LINK, Ethereum ağında yer almakta alan bir tokendir ve bu tokenlar ERC-20 standardının uzantısı olan ERC-667 standardında yer almaktadır. Kısaca, LINK varlıkları MetaMask ve TrustWallet gibi cüzdan hizmetlerinde saklanabilmektedir.

LINK Neler İçin Kullanılmaktadır?

Daha önce de bahsetmiş olduğumuz gibi Chainlink düğüm ağları operatörleri veriyi satın almak için talep oluşturan bireylere fiyat teklifi sunma yöntemi olarak LINK stake edilebilmektedir. Teklifi kazanan düğüm ağı operatörü talepte bulunmuş akıllı kontrata bilgi sunmaktadır. Düğüm ağı operatörleri tarafınca gerçekleşen tüm ödeme işlemleri LINK tokenları kullanılarak gerçekleştirilmektedir.

Bu yaklaşım düğüm ağı operatörlerinin sahibi olduğu tokenleri biriktirmeye teşvik etmektedir. Peki, bunun sebebi nedir? Aslında cevap oldukça basit. Daha fazla token sahibi olmak, gittikçe büyüme sağlamaya devam eden veri kontratlarına erişim sağlanması anlamını ifade etmektedir. Eğer ki bir düğüm ağı operatörü mevcut kurallara uyum sağlamazsa bu operatörün sahip olduğu LINK tokenleri elinden alınmaktadır.

LINK Marines Kimdir?

Kripto projelerinde topluluk üyelerine isim verilmesi sık olarak karşılaşılmakta olan bir durumdur. Chainlink projesinde kullanılan LINK Marines (Link Denizcileri) ismi ise bunun başarılı ve eski örnekleri arasında yer almaktadır.

Bu şekilde topluluk geliştirme akımı ise günümüzde kripto para projelerinde gittikçe daha etkili bir pazarlama taktiği olmuştur. Destek sağlayan temel grup, proje için sosyal medya ve erişim gibi ilgiler yaratmaktadır. Bu şekilde oluşmakta olan olumlu etkiler ise diğer ölçütlere yansımaktadır.

Bu proje, merkeziyetsiz finans ve daha geniş çapa sahip ekosistemlerin temel projelerinden birisi olduğunu çok net bir şekilde ispatlamıştır. Bu durum her ne kadar Ethereum DeFi için risk teşkil ediyor olsa da dış kaynaklar, sağlıklı zincir üstü ürün ekosistemleri için oldukça önemli bir yapı taşıdır.