Spread, bir finansal enstrümanın alış ve satış arasında meydana gelen fiyat farkını ifade etmektedir. Finansal piyasaların tamamında işlem yapan yatırımcılar hiçbir zaman herhangi bir finansal enstrümanı tek bir fiyattan alıp satamaz. İlgili finansal enstrümanın işlem tahtası üzerinde belirlenen bir alış bir de satış fiyatı bulunmaktadır. Genellikle birçok finansal hizmet sağlayan aracı kurumlar komisyon ile hizmet vermemektedir fakat işlemler arasında spread denilen işlem maliyeti bulunmaktadır. Yatırımcının işlem yaparken alış ve satış fiyatı arasında ödediği fiyat farkına spread denmektedir.
Finansal piyasalarda spread oranı veya miktarı genellikle kullanılan işlem çiftlerine göre değişiklik göstermektedir. Ayrıca, finansal piyasaların tamamında işlem yapılacağı zaman tüm işlemler ilk olarak spread miktarı kadar zarar ile başlar. Spread kavramı ile oluşan maliyeti tıpkı bir döviz bürosunun uygulamış olduğu alış ve satış arasında beliren makas farkına benzetebiliriz.
Spread oranı genellikle ilgili finansal enstrümanların likidite durumuna ve yine ilgili piyasanın hareketlilik durumuna göre değişiklik gösterebilir. Likidite sıkıntısı bulunan işlem çiftleri arasında spread oranı yükselebilir ve bu sebeple yatırımcının ekranında görünen alış-satış işlemleri arasındaki fark yüksek olabilir. Önemli veri açıklamaları öncesinde, bu verilerin açıklanma saatinde ve sonrasında ve bunlara ek olarak ilgili finansal enstrümanın piyasa açılış saatlerinde spread oranlarının çok hızlı değişkenlik gösterebileceğini de belirtmek gerekiyor.
Her ne kadar uygulanan spread oranı işlem çiftlerine göre değişiklik gösteriyor olsa da bazı aracı kurumların tüm işlem çiftleri için sabit spread uyguladıklarını görebiliriz. Bu kesinlikle aracı kurumun inisiyatifine kalmış bir şeydir ve herhangi bir düzenleme kurulu bu duruma müdahale etmemektedir.
Spread, halk arasında kur makası olarak bilinmektedir ve piyasalarda ‘’PİP’’ olarak adlandırılmaktadır.
Yazının sonuna doğru spread ve pip hakkında kısaca örnek vermek gerekirse;
”Örneğin, USD/TRY paritesi için alış fiyatımız 7.35 ve satış fiyatımızın da 7.38 olduğunu düşünelim. Belirtilen fiyat seviyelerinde USD/TRY paritesinin spread oranı 3 pips’tir. Buna göre, USD/TRY paritesi üzerinde 1 lot işlem açmanın maliyeti 3 pips’tir.”
