Valör kelimesinin anlamı faiz hesaplama işlemlerinde başlangıç oluşturulan tarih olarak tanımlanmaktadır. Yakın zaman içerisinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından yapılan açıklamaya göre altın alımları ile birlikte valör yapılacağı açıklanmıştı. Fransızca kökenli bir kelime olan valör, doğrudan değer olarak da anlamlandırılmaktadır. Kökeni Fransızca ’da anlamı değer olan bu kavram İngilizce ’de ise ‘’Value Date’’ olarak isimlendirilmektedir. Kısaca, değer tarihi anlamına sahip bu ifade direkt olarak işlemi gerçekleşen ve değer kazanacak bir şeyin işleme konulmuş tarihini ifade etmektedir.
Günümüzde valör her ne kadar kredi hesaplamalarındaki alacak olarak kaydedilen hareketlerin işleminin yapıldığı günü takip eden ilk iş günü olarak da açıklanmaktadır. Borç söz konusu olan işlemlerde valör doğrudan işlem gerçekleştirilen gün olarak baz alınmaktadır.
Valör Tarihi Anlamı Nedir?
Vadeli bir mevduat hesabı açmak istediğiniz zaman bu hesap ile birikimlerinizi faize yatırmış olursunuz ve bu birikimleriniz faiz kazanmaya başlar. Vadeli hesaplar içerisinde yatırım amacı ile birikimlerinizin faizinin işlemeye başladığı tarih ise valör tarihi olarak adlandırılır. Temel olarak uygulanmasında ise prosedür hesaba para yatırılan günün sonrasında faiz işleyecek şekilde gerçekleşir.
Finans piyasalarında yapılacak olan çeşitli takas işlemleri içinde farklı süreçlere göre valör işlemleri bulunmaktadır. Sermaye piyasalarında gerçekleştirilen bu işlemler başta olmak üzere paranın temeline dayalı birçok konu ile ilgili valör bulunmaktadır.
Spot Valör Anlamı Nedir?
Spot valör, direkt olarak piyasa içerisinde gerçekleştirilen işlemlere bağlı olarak ödeme işleminin gerçekleştiği gün sonrasını takiben iki iş günü sonrasında gerçekleşmesine verilen isimdir. Bu işlemlerde de değer tarihi önem kazanmaktadır. Örneğin, Pazartesi günü yapılan bir ödeme Çarşamba günü sizlere yapılmaktadır. Burada, spot valör kavramının karşılığı müşteri için talep edilen paranın banka tarafından sizlere kullanılabilir gününü ifade anlamını taşımaktadır. Gerçekleşen işlem tarihi ile birlikte kullanım tarihi arasında 2 gün fark bulunması gerekmektedir. Bu farklar ise mesajın hazırlığı, fon temini ve kontrollerin gerçekleştirilmesi gibi işlemlerdir.
Bankacılık sisteminde doğal olarak bu tarz işlemler değişiklik gösterebilmektedir. Yani, bazı bankalar aynı gün içerisinde bazı bankalar ise 2-3 gün içerisinde valörlü hesaplamalar gerçekleştirebilir. Bu süre değişkenliği yine bankadan bankaya değişiklik gösterecek şekilde yüksek faiz ile telafi edilebilmektedir. Bu durumun daha kolay anlaşılabilmesi için ise şu şekilde basit bir örnek verilebilir;
Herhangi bir bankada açılan vadeli hesap için gereken vade sürecinin 31 gün olduğunu varsayalım. Eğer ki bu banka 3 gün valör işlemi gerçekleştirmek isterse faiz oranının da %14 olduğunu varsayarak şunu söylemek mümkündür. Bu gibi durumda aslında banka sizin birikiminiz için ilgili faizi toplam 34 gün kullanım sonrasında verecektir.
Birçok farklı banka kendi sistemlerine göre farklı valör sistemleri kullanmaktadır. Valörsüz veya aynı gün valörlü olarak adlandırılan yeni terimler de ortaya çıkarken bu isme bağlı olarak zaman kaybı olmaksızın bazı işlemlerin başlatılması mümkündür. Fakat, burada bilinmesi gereken ise faiz geliri elde edilecek para miktarının tutarına göre banka personeli ile pazarlık yapılabileceğidir. Genel olarak değerlendirildiği zaman neredeyse tüm bankalara yatırılan tasarrufların 1 gün valörlü olarak değer kazanılacağı için eğer ki bankadan para çekilişi gerçekleşir ise aynı gün valörlü para çekildiği anlamını ifade etmektedir.
