{"id":1725,"date":"2021-03-24T22:22:49","date_gmt":"2021-03-24T20:22:49","guid":{"rendered":"https:\/\/ekonomi101.net\/?p=1725"},"modified":"2021-08-17T00:45:58","modified_gmt":"2021-08-16T22:45:58","slug":"nft-nedir-nasil-calisir","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/ekonomi101.net\/nft-nedir-nasil-calisir\/","title":{"rendered":"NFT Nedir? Nas\u0131l \u00c7al\u0131\u015f\u0131r?"},"content":{"rendered":"\n

Bitcoin\u2019in yarat\u0131lmas\u0131 ile g\u00fcvene dayal\u0131 olmayan ve dijital nadir bulunabilirlik kavramlar\u0131 da hayat\u0131m\u0131za giri\u015f yapm\u0131\u015ft\u0131. Bitcoin yarat\u0131lmadan \u00f6nce d\u00fcnya \u00fczerinde bulunan herhangi bir dijital \u00fcr\u00fcn masrafs\u0131z \u015fekilde ve s\u0131n\u0131rs\u0131z olacak \u015fekilde kopyalanabiliyordu. Blockchain teknolojisinin hayat\u0131m\u0131za giri\u015f yapmas\u0131 ile programlanabilir dijital nadir bulunurluk da hayat\u0131m\u0131za giri\u015f yapm\u0131\u015f oldu ve art\u0131k dijital d\u00fcnyan\u0131n ger\u00e7ek d\u00fcnyaya yans\u0131t\u0131lmas\u0131 i\u00e7in de kullan\u0131labilir hale geldi.<\/p>\n\n\n\n

Genellikle kripto koleksiyonluklar\u0131 olarak isimlendirilen e\u015fsiz tokenlar (NFT) bu fikrin temel amac\u0131n\u0131 yans\u0131tmaktad\u0131r ve bu fikre dayal\u0131d\u0131r. T\u00fcm kripto para birimlerinin birbirine e\u015fit olarak yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kripto paralar\u0131n aksine NFT tokenlar\u0131n\u0131n her biri benzersiz ve s\u0131n\u0131rl\u0131 say\u0131da olma \u00f6zelli\u011fine sahiptir.<\/p>\n\n\n\n

NFT\u2019ler yeni, blok zinciri destekli bir dijital ekonominin anahtar yap\u0131 ta\u015flar\u0131ndan birisi olma \u00f6zelli\u011fine sahiptir. \u00c7e\u015fitli projeler i\u00e7in kullan\u0131labilirler ve \u00e7e\u015fitli kullan\u0131m alanlar\u0131na da sahiptirler. Ayr\u0131ca, NFT\u2019ler ile y\u00fcksek maddi de\u011fere sahip \u00fcr\u00fcnlerin k\u0131sm\u0131 m\u00fclkiyeti k\u0131smi olarak elde edilebilir.<\/p>\n\n\n\n

G\u00fcn\u00fcm\u00fczde NFT \u00e7\u0131kartmak daha kolay bir hale geldi\u011fi i\u00e7in pop\u00fclaritesi \u00e7ok ciddi oranda artm\u0131\u015ft\u0131r ve her ge\u00e7en g\u00fcn farkl\u0131 kategorilerde NFT\u2019ler \u00fcretilmektedir.<\/p>\n\n\n\n

NFT (E\u015fsiz Token) Nedir?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

NFT, Non-Fungible Token kelimelerinin ba\u015f harfleri ile olu\u015fturulmu\u015f k\u0131saltmaya verilen isimdir. NFT, blok zinciri \u00fczerinde benzersiz bir varl\u0131\u011f\u0131 temsil eden kriptografik bir token \u00e7e\u015fididir. NFT\u2019ler dijital varl\u0131klar olabildi\u011fi gibi ger\u00e7ek hayatta bulunan \u00fcr\u00fcnlerin tokenla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f halleri de olabilir. NFT\u2019ler e\u015fsiz oldu\u011fu i\u00e7in birbirinin yerine ge\u00e7memektedir ve bu sebeple dijital d\u00fcnya dahilinde m\u00fclkiyet ve orijinallik kan\u0131t\u0131 olarak kullan\u0131labilmektedir.<\/p>\n\n\n\n

\u0130kame edilebilirlik (fungibility), bir varl\u0131\u011f\u0131n birbirlerinin yerine ge\u00e7ebilece\u011fini ve en temelde bu varl\u0131klar\u0131n aras\u0131nda hi\u00e7bir fark bulunmad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131n\u0131 ifade etmektedir. \u00d6rne\u011fin, g\u00fcn\u00fcm\u00fczde kullanmakta oldu\u011fumuz itibari para birimleri bedellerine denk olarak birbiri ile takas edilebilir olmas\u0131 sebebi ile ikame edilebilirdir. 100 USD\u2019lik bir banknot bir ba\u015fka 100 USD\u2019lik banknot yerine kullan\u0131labilir. Takas arac\u0131 olarak kullan\u0131lan her \u00fcr\u00fcn veya birimin bu \u00f6zelli\u011fe sahip olmas\u0131 \u015fartt\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

\u0130kame edilebilir olmak, para biriminde aranan bir \u00f6zelliktir \u00e7\u00fcnk\u00fc takas amac\u0131 ile kullan\u0131lmaktad\u0131r. Bir di\u011fer yandan koleksiyonluk para birimleri i\u00e7in bu \u00f6zelli\u011fin faydal\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131 da bilinmektedir.<\/p>\n\n\n\n

Ethereum\u2019a benzer kripto para birimi yaratabilsek fakat her birime \u00f6zel bir belirte\u00e7 ekleyebilsek ne mi olur? Bu durumda her bir de\u011fer birbirinden farkl\u0131 olaca\u011f\u0131 i\u00e7in e\u015fsiz hale gelir ve NFT\u2019de tam olarak budur.<\/p>\n\n\n\n

\"nft\"<\/figure><\/div>\n\n\n\n

NFT\u2019ler Nas\u0131l \u00c7al\u0131\u015f\u0131r?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

NFT\u2019lerin \u00fcretilmesi ve \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131 i\u00e7in farkl\u0131 \u00e7er\u00e7eveler bulunmaktad\u0131r. Bunlar\u0131n aras\u0131nda en pop\u00fcler olan\u0131 ise Ethereum blok zinciri \u00fczerinde e\u015fsiz varl\u0131klar \u00fcretmek ve al\u0131m-sat\u0131m i\u015flemlerini ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in standart haline gelmi\u015f ERC-721\u2019dir. Bu standard\u0131n daha geli\u015fmi\u015f versiyonu ise ERC-1155 olarak bilinmektedir. Tek bir kontrat\u0131n hem e\u015fsiz tokenlar\u0131 dahil etmesine hem de ikame edilebilir olarak kullanabilmesine olanak sa\u011flamaktad\u0131r. NFT\u2019lerin \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131na y\u00f6nelik standardizasyon daha y\u00fcksek seviyede kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 \u00e7al\u0131\u015fabilirli\u011fi m\u00fcmk\u00fcn hale getirmektedir. Bu durum kullan\u0131c\u0131lar i\u00e7in olduk\u00e7a faydal\u0131d\u0131r. Kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 \u00e7al\u0131\u015fabilirlik, e\u015fsiz varl\u0131klar\u0131n farkl\u0131 uygulamalar aras\u0131nda \u00e7ok basit bir \u015fekilde transfer edilebilir olmas\u0131n\u0131 ifade eder.<\/p>\n\n\n\n

T\u00fcm blok zinciri tokenlar\u0131 gibi NFT\u2019ler de bir c\u00fczdan adresi \u00fczerinde saklanabilir. Ayr\u0131ca, NFT sahibinin izni olmadan NFT\u2019yi yaratan ki\u015fi bile o dijital \u00fcr\u00fcn\u00fc kopyalayamaz ve transfer edemez.<\/p>\n\n\n\n

NFT\u2019ler OpenSea gibi sat\u0131\u015f portallar\u0131ndan al\u0131nabilir ve sat\u0131n al\u0131nabilir. Bu gibi hizmetler al\u0131c\u0131 ve sat\u0131c\u0131lar\u0131n bir araya gelmesine arac\u0131l\u0131k eder ve burada yer alan her bir tokenin de\u011feri e\u015fsizdir. NFT fiyatlar\u0131 piyasada olu\u015fan arz-talep dengesine g\u00f6re de\u011fi\u015fiklik g\u00f6stermektedir.<\/p>\n\n\n\n

NFT\u2019ler t\u0131pk\u0131 ger\u00e7ek hayatta oldu\u011fu gibi e\u015fsiz bir \u00fcr\u00fcne olu\u015fan talebe ba\u011fl\u0131 olarak fiyat de\u011fi\u015fimleri ger\u00e7ekle\u015ftirir. T\u0131pk\u0131 bir sanat eseri gibi e\u015fsiz olan NFT, al\u0131c\u0131n\u0131n \u00f6deme yapmak istedi\u011fi de\u011fere g\u00f6re fiyat\u0131n\u0131 belirler.<\/p>\n\n\n\n

\"nft<\/figure><\/div>\n\n\n\n

NFT\u2019ler Ne \u0130\u00e7in Kullan\u0131labilir?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

NFT\u2019ler, merkeziyetsiz uygulamalar taraf\u0131ndan benzersiz dijital \u00fcr\u00fcnler \u00fcretmek ve kripto para koleksiyonluklar\u0131 \u00e7\u0131karmak amac\u0131 ile kullan\u0131labilirler. \u00dcretilen bu tokenlar yat\u0131r\u0131m \u00fcr\u00fcn\u00fc veya ba\u015fka bir \u015fey olabilir.<\/p>\n\n\n\n

Oyun ekonomileri yeni bir \u015fey de\u011fildir ve bir\u00e7ok online oyun kendi ekonomisine sahiptir. Oyun i\u00e7erisindeki varl\u0131klar\u0131 ki\u015fiselle\u015ftirmek i\u00e7in tokenla\u015ft\u0131rmak ve blok zinciri a\u011f\u0131 kullanmak oyun ekonomisinin bir ad\u0131m \u00f6nde olmas\u0131na destek olmaktad\u0131r. Bir di\u011fer yandan oyun i\u00e7erisinde NFT kullan\u0131m\u0131 bir\u00e7ok oyunda meydana gelen enflasyon<\/a><\/strong> sorunu i\u00e7in \u00e7\u00f6z\u00fcm olmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

\u0130nternet d\u00fcnyas\u0131 her ge\u00e7en g\u00fcn daha da geli\u015firken NFT\u2019lerin bir di\u011fer kullan\u0131m amac\u0131 ise ger\u00e7ek d\u00fcnya varl\u0131klar\u0131n\u0131 tokenla\u015ft\u0131rmakt\u0131r. Bu \u015fekilde \u00fcretilen NFT\u2019ler ger\u00e7ek d\u00fcnya varl\u0131klar\u0131n\u0131n blok zinciri \u00fczerinde token olarak muhafaza edilebilen ve al\u0131m-sat\u0131m ama\u00e7l\u0131 kullan\u0131labilen ufak bir k\u0131sm\u0131n\u0131 temsil etmektedir. Bu \u015fekilde, d\u00fc\u015f\u00fck likidite oran\u0131 bulunan \u00fcr\u00fcnlerin daha kolay likidite olmas\u0131 sa\u011flanmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

NFT\u2019lerin \u00f6zelliklerinden faydalanman\u0131n m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011fu bir di\u011fer alan ise dijital kimliklerdir. Kimlik bilgisi gibi \u00f6zel bilgileri blok zinciri \u00fczerinde \u00e7ok gizli ve g\u00fcvenli \u015fekilde saklamak m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr ve bu da veri b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn artmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olmaktad\u0131r. Bir di\u011fer yandan bu varl\u0131klar\u0131n kolayl\u0131kla ve g\u00fcven sorunu olmaks\u0131z\u0131n transfer edilebilir olmas\u0131 da k\u00fcresel ekonomide yer alan bir\u00e7ok sorunun \u00f6n\u00fcne engel olabilmektedir.<\/p>\n\n\n\n

\"nft<\/figure><\/div>\n\n\n\n

CryptoKitties ve Ethereum\u2019un Hikayesi<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

G\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar \u00e7ok ciddi ilgi g\u00f6ren ve hemen hemen herkes taraf\u0131ndan bilinen NFT projelerinden birisi ile CrptoKitties<\/a><\/strong> projesidir. Bireylerin sanal kediler \u00fcretmesine, de\u011fi\u015f toku\u015f yapmas\u0131na ve \u00fcretmesine imk\u00e2n tan\u0131yan bu oyun Ethereum a\u011f\u0131nda yarat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Her CryptoKitty cins, renk ve ya\u015f bak\u0131m\u0131ndan farkl\u0131 \u00f6zelliklerin kombine edilmesi ile olu\u015fmaktad\u0131r. Bu sebepledir ki her birim e\u015fsiz olma \u00f6zelli\u011fine sahiptir ve birbirinin yerine ge\u00e7memektedir. Ayr\u0131ca, her CryptoKitty b\u00f6l\u00fcnemez olma \u00f6zelli\u011fine de sahiptir ve bu sebeple par\u00e7alara ay\u0131r\u0131lamaz.<\/p>\n\n\n\n

Bu oyun, Ethereum blok zinciri \u00fczerinde \u00e7ok ciddi bir a\u011f yo\u011funlu\u011fu ya\u015fatm\u0131\u015ft\u0131r ve a\u011f\u0131n t\u0131kanmas\u0131na sebep olmu\u015ftur. Bu sebeple de oyun k\u00f6t\u00fc bir \u00fcn sahibi olmu\u015ftur. \u015eubat 2020 tarihi itibari ile Ethereum blok zinciri \u00fczerinde g\u00fcnl\u00fck i\u015flem say\u0131s\u0131 olarak rekor k\u0131ran oyun en pop\u00fcler d\u00f6nemini de bu s\u00fcre\u00e7 i\u00e7erisinde ge\u00e7irmi\u015ftir. Oyun, Ethereum a\u011f\u0131nda \u00e7ok ciddi bir etki sahibi oldu\u011fu bir ger\u00e7ektir fakat \u0130lk Coin Arz\u0131 \u00e7\u0131lg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n\u0131n da buna katk\u0131s\u0131 oldu\u011fu bilinmektedir.<\/p>\n\n\n\n

Her ne kadar \u00e7ok fazla tart\u0131\u015fmalara sebep olmu\u015f olsa da ve kesin olarak kan\u0131tlanm\u0131\u015f bir \u015fey olmasa da CryptoKitties, bir para birimi olmayan fakat e\u011flence ama\u00e7l\u0131 kullan\u0131labilen bir blok zinciri kullan\u0131m alan\u0131n\u0131n ilk \u00f6rneklerinden birisidir. Dijital kediler milyonlarca dolar\u0131n transfer edilmesini sa\u011flam\u0131\u015f ve nadir birimlerin \u00e7ok ciddi de\u011ferlere sat\u0131lmas\u0131na sebep olmu\u015ftur.<\/p>\n\n\n\n

\"nft<\/figure><\/div>\n\n\n\n

Dijital koleksiyoncular, blok zinciri teknolojisini standart kullan\u0131m alan\u0131 haricinde tamamen yeni ve farkl\u0131 bir alana y\u00f6neltmektedir. NFT\u2019ler ger\u00e7ek d\u00fcnya \u00fcr\u00fcnlerini temsil etmeleri ile birlikte blok zinciri ekosisteminin de\u011fil daha geni\u015f kapsamda ekonominin \u00f6nemli bir par\u00e7as\u0131 olma \u00f6zelli\u011fine sahiptir.<\/p>\n\n\n\n

NFT\u2019lerin kullan\u0131m alan\u0131 olduk\u00e7a geni\u015ftir ve bir\u00e7ok geli\u015ftiricinin yeni inovasyonlar yaratmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olmaktad\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Genellikle kripto koleksiyonluklar\u0131 olarak isimlendirilen e\u015fsiz tokenlar (NFT) bu fikrin temel amac\u0131n\u0131 yans\u0131tmaktad\u0131r ve bu fikre dayal\u0131d\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1729,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[6,70,43,54],"tags":[],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/i0.wp.com\/ekonomi101.net\/wp-content\/uploads\/2021\/03\/nft-ne-is\u0327e-yarar.jpg?fit=880%2C400&ssl=1","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1725"}],"collection":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1725"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1725\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":2360,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1725\/revisions\/2360"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1729"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1725"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1725"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1725"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}