{"id":1469,"date":"2021-02-20T18:45:00","date_gmt":"2021-02-20T16:45:00","guid":{"rendered":"https:\/\/ekonomi101.net\/?p=1469"},"modified":"2021-08-06T23:49:24","modified_gmt":"2021-08-06T21:49:24","slug":"parasal-gevseme-nedir-etkileri-nelerdir","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/ekonomi101.net\/parasal-gevseme-nedir-etkileri-nelerdir\/","title":{"rendered":"Parasal Gev\u015feme Nedir? Etkileri Nelerdir?"},"content":{"rendered":"\n

Parasal gev\u015feme, farkl\u0131 tan\u0131mlar ile anlat\u0131labilen bir tan\u0131m olsa da en temelde merkez bankas\u0131<\/a><\/strong> taraf\u0131ndan ger\u00e7ekle\u015ftirilen ve \u00fclke ekonomisini hareketlendirme amac\u0131 bulunan, enflasyon oran\u0131n\u0131 ve likiditeyi artt\u0131ran, i\u015fletmeleri ve bireyleri daha fazla bor\u00e7lanmas\u0131 i\u00e7in te\u015fvik eden finansal operasyondur.<\/p>\n\n\n\n

Parasal Gev\u015feme Nas\u0131l \u00c7al\u0131\u015f\u0131r?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme operasyonu \u00e7o\u011funlukla merkez bankalar\u0131n\u0131n h\u00fck\u00fcmetten veya ticari bankalardan tahvil sat\u0131n almas\u0131 ve bu \u015fekilde dola\u015f\u0131mda bulunan para arz\u0131n\u0131 artt\u0131rmas\u0131 ile ger\u00e7ekle\u015fmektedir.<\/p>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme operasyonu ile asl\u0131nda hi\u00e7 olmayan para arz\u0131 piyasaya enjekte edilmi\u015f olur \u00e7\u00fcnk\u00fc merkez bankalar\u0131, \u00fcye bankalar\u0131n mevcut rezervlerine yeni kredi eklemeleri yaparak bu operasyonu ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. Ekleme yap\u0131lan bu yeni krediler herhangi bir fiziksel de\u011fere sahip \u00fcr\u00fcn veya emtia<\/a><\/strong> olmad\u0131\u011f\u0131ndan dolay\u0131 da bu operasyona parasal gev\u015feme ad\u0131 verilmektedir.<\/p>\n\n\n\n

\"parasal<\/figure><\/div>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme operasyonundaki temel ama\u00e7 ekonominin b\u00fcy\u00fcmesini sa\u011flamak ve mevcut ekonomik aktivitenin de art\u0131\u015f sa\u011flamas\u0131d\u0131r. Bu operasyondaki temel fikir, faiz oran\u0131n\u0131 olduk\u00e7a d\u00fc\u015f\u00fck tutarak bir\u00e7ok t\u00fcketici ve \u00fcreticiye kredi ula\u015ft\u0131rmay\u0131 sa\u011flamakt\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme her zaman i\u015fe yarayan bir y\u00f6ntem de\u011fildir ve bu sebeple de uzmanlar parasal gev\u015feme destek\u00e7ileri ve parasal gev\u015feme kar\u015f\u0131tlar\u0131 olarak iki farkl\u0131 gruba ayr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme, her ne kadar g\u00f6receli bir kavram olsa da geni\u015fleme odakl\u0131 bir para politikas\u0131d\u0131r. Baz\u0131 akademisyenlerin iddialar\u0131na g\u00f6re ilk olarak 1990\u2019l\u0131 y\u0131llar sonunda Japonya Merkez Bankas\u0131 taraf\u0131ndan kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Tabii ki bu sadece bir iddia olarak benimsenmektedir \u00e7\u00fcnk\u00fc kesin bir kan\u0131t\u0131 bulunmamaktad\u0131r. Bu d\u00f6nem itibari ile de bir\u00e7ok \u00fclke taraf\u0131ndan ekonomik s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131 minimum d\u00fczeye indirmek ama\u00e7l\u0131 olarak kullan\u0131lmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Parasal Gev\u015feme Kullan\u0131m\u0131n\u0131 Neler Tetiklemi\u015ftir?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme, modern bankac\u0131l\u0131k anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n engellemekte ba\u015far\u0131s\u0131z oldu\u011fu ekonomik durgunlu\u011fa \u00e7\u00f6z\u00fcm olabilmek i\u00e7in tasarlanm\u0131\u015ft\u0131r. Her ne kadar faiz politikas\u0131, merkez bankas\u0131 taraf\u0131ndan enflasyon kontrol\u00fc sa\u011flamak ama\u00e7l\u0131 kullan\u0131lan bir ara\u00e7 olsa da parasal gev\u015feme operasyonlar\u0131n\u0131n temel amac\u0131 enflasyonu artt\u0131rmakt\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

\"parasal<\/figure><\/div>\n\n\n\n

Parasal Gev\u015feme Etkili Midir?<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

2008 finansal krizi sonras\u0131nda Uluslararas\u0131 Para Fonu (IMF) taraf\u0131ndan parasal gev\u015feme operasyonunun etkili bir para politikas\u0131 oldu\u011funu anlatan not yay\u0131nlanm\u0131\u015ft\u0131. Yay\u0131nlanan bu not analizi hedef olarak 5 b\u00fcy\u00fck merkez bankas\u0131n\u0131 tercih etmi\u015ftir. Bu merkez bankalar\u0131 ise s\u0131ras\u0131 ile Avrupa Merkez Bankas\u0131, Kanada Merkez Bankas\u0131, FED, Japonya Merkez Bankas\u0131 ve \u0130ngiltere Merkez Bankas\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Her finansal kurum kendine \u00f6zel olarak bir strateji belirlemi\u015f ve ger\u00e7ekle\u015ftirmi\u015f olsa da neredeyse tamam\u0131nda genel piyasa likiditesi belirgin olacak \u015fekilde artt\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Payla\u015f\u0131lan bu raporda merkez bankalar\u0131 taraf\u0131ndan ger\u00e7ekle\u015ftirilen bu giri\u015fimlerin ba\u015far\u0131l\u0131 oldu\u011fu ve artan likidite ile uzun vadeli ekonomik kriz ve finansal sistemdeki \u00e7\u00f6k\u00fc\u015f olas\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131n engellendi\u011fi vurgulanm\u0131\u015ft\u0131r. Bu sebepledir ki parasal gev\u015feme operasyonunun \u00f6nemli oldu\u011fu iddia edilmektedir.<\/p>\n\n\n\n

Her ne kadar parasal gev\u015feme baz\u0131 ara\u015ft\u0131rmalar ve raporlar ile etkili bir y\u00f6ntem olarak vurgulan\u0131yor olsa da her zaman ba\u015far\u0131l\u0131 olabilecek bir y\u00f6ntem de\u011fildir. Bu stratejinin ba\u015far\u0131s\u0131 b\u00fcy\u00fck oranda kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u015fekle g\u00f6re de\u011fi\u015fiklik g\u00f6stermektedir. Ayr\u0131ca, do\u011fru strateji belirlenmedi\u011fi zaman bir\u00e7ok finansal kurum bu y\u00f6ntemi kullansa bile elde etmek istedi\u011fi sonu\u00e7lara ula\u015famam\u0131\u015ft\u0131r. E\u011fer ki bu operasyon do\u011fru \u015fekilde idare edilmez ve y\u00fcr\u00fct\u00fclmez ise hi\u00e7 beklenmedik sonu\u00e7lar\u0131n olu\u015fmas\u0131na sebep olabilir.<\/p>\n\n\n\n

\"parasal<\/figure><\/div>\n\n\n\n

Parasal Gev\u015femenin Olas\u0131 Avantajlar\u0131 ve Pozitif Etkileri<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

\u0130\u015f B\u00fcy\u00fcmesi<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

\u0130\u015fletmeler, kredi bollu\u011fu sebebi ile daha rahat para eri\u015fimi \u015fans\u0131na sahiptir ve buna ek olarak t\u00fcketicilerin de d\u00fc\u015f\u00fck faizli kredi eri\u015fimi sebebi ile daha fazla sat\u0131\u015f ger\u00e7ekle\u015ftirmektedir. Bu durum i\u015f yerlerinin daha fazla paraya sahip olmas\u0131na sebep olur ve \u00fcretim, personel say\u0131s\u0131 gibi \u00f6nemli fakt\u00f6rlerde art\u0131\u015f olmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olur.<\/p>\n\n\n\n

Daha Fazla Bor\u00e7lanma<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

D\u00fc\u015f\u00fck faiz ile sa\u011flanan kredi hem i\u015fletmeler hem de t\u00fcketiciler i\u00e7in olduk\u00e7a cazip olaca\u011f\u0131ndan dolay\u0131 daha fazla bor\u00e7lanman\u0131n meydana geldi\u011fini g\u00f6rebiliriz.<\/p>\n\n\n\n

Daha Fazla Bor\u00e7 Verme<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

Merkez bankas\u0131 taraf\u0131ndan ger\u00e7ekle\u015fen varl\u0131k al\u0131mlar\u0131 sayesinde bankalar\u0131n sahip oldu\u011fu nakit para miktar\u0131nda art\u0131\u015f meydana gelmektedir. Bu art\u0131\u015f ile bankalar daha fazla bor\u00e7 verebilme avantaj\u0131 elde etmi\u015f olmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Daha Fazla Harcama<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

D\u00fc\u015f\u00fck faiz oranlar\u0131n\u0131n bir di\u011fer sebep olaca\u011f\u0131 faaliyet ise bireylerin daha fazla harcama yapmas\u0131 olacakt\u0131r \u00e7\u00fcnk\u00fc d\u00fc\u015f\u00fck faiz ile bor\u00e7lanmak cezbedici, d\u00fc\u015f\u00fck faiz ile birikim de\u011ferlendirmek veya mevduat yaratmak ise gereksiz olarak nitelendirilecektir.<\/p>\n\n\n\n

\"parasal<\/figure><\/div>\n\n\n\n

Parasal Gev\u015femenin Olas\u0131 Dezavantajlar\u0131 ve Olumsuz Etkileri<\/strong><\/h2>\n\n\n\n

Di\u011fer Yat\u0131r\u0131m Ara\u00e7lar\u0131na Olan Etkisi<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

Bono piyasalar\u0131, parasal gev\u015feme operasyonlar\u0131n\u0131n ard\u0131ndan genellikle istikrars\u0131zl\u0131k g\u00f6sterir ve ani de\u011fi\u015fimler ile negatif tepkiler g\u00f6sterilir.<\/p>\n\n\n\n

Zorunlu Bor\u00e7 Verme Olmamas\u0131<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme operasyonlar\u0131nda ticari bankalar kredi verebilmek i\u00e7in merkez bankalar\u0131ndan temin ettikleri paralar\u0131 kullanmal\u0131d\u0131r fakat parasal gev\u015feme s\u00fcreci i\u00e7erisinde bunu yapmalar\u0131n\u0131 sa\u011flayacak zorunlu bir d\u00fczenleme bulunmamaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

Enflasyon<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

Parasal gev\u015feme s\u00fcreci i\u00e7erisinde dola\u015f\u0131mda bulunan para arz\u0131 artaca\u011f\u0131 i\u00e7in do\u011fal olarak enflasyon da ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz olacakt\u0131r. T\u00fcketiciler daha fazla nakit sahibi oldu\u011fu i\u00e7in ve bu \u00fcr\u00fcnlere eri\u015fimin daha kolay olmas\u0131 sebebi ile bir\u00e7ok \u00fcr\u00fcn\u00fcn fiyat\u0131nda art\u0131\u015f meydana gelecektir. Artan talep do\u011frultusunda \u00fcr\u00fcn fiyatlar\u0131nda da y\u00fckseli\u015fler ka\u00e7\u0131n\u0131lmazd\u0131r. E\u011fer ki parasal gev\u015feme operasyonu s\u00fcreci i\u00e7erisinde enflasyon oran\u0131 do\u011fru \u015fekilde kontrol edilmez ise hiperenflasyona sebep olabilmektedir.<\/p>\n\n\n\n

Daha Fazla Bor\u00e7<\/strong><\/h4>\n\n\n\n

D\u00fc\u015f\u00fck faiz ile bor\u00e7 eri\u015fimi ve iyile\u015fen ekonomi ko\u015fullar\u0131 ile t\u00fcketiciler ve \u00fcreticiler daha fazla harcama yapabilmek i\u00e7in daha fazla bor\u00e7 talebinde bulunabilir. Bu durum ise ekonomi \u00fczerinde ciddi olumsuz etkilere sebep olabilmektedir.<\/p>\n\n\n\n

\"parasal<\/figure><\/div>\n\n\n\n

Geleneksel ve s\u00fcrekli olarak kullan\u0131lmayan bir para politikas\u0131 olan parasal gev\u015feme, baz\u0131 durumlarda ekonomiler i\u00e7in yard\u0131mc\u0131 olabilir fakat her zaman ba\u015far\u0131l\u0131 bir para politikas\u0131 de\u011fildir ve elde edilen sonu\u00e7lar kesinlik bar\u0131nd\u0131rmamaktad\u0131r. Ayr\u0131ca, do\u011fru y\u00f6netilmemesi durumunda k\u00f6t\u00fc sonu\u00e7lara sebep olabilen bu para politikas\u0131 \u00fclke ekonomilerine \u00e7ok ciddi darbeler de yapabilmektedir. Parasal gev\u015feme, hiperenflasyon<\/a> <\/strong>ve a\u015f\u0131r\u0131 bor\u00e7lanma gibi finansal piyasalar\u0131 k\u00f6t\u00fc etkileyebilecek olumsuz g\u00fcce de sahiptir. Parasal gev\u015feme operasyonlar\u0131n\u0131n uzun vadeli olarak etkisi gizemini korumaktad\u0131r ve k\u0131sa vadeli kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 zamanlarda bile beklenmeyen etkilere sebep olabilmektedir. K\u0131saca, parasal gev\u015feme politikas\u0131 kesin bir \u015fekilde iyi veya k\u00f6t\u00fc olarak de\u011ferlendirilemez.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Parasal gev\u015feme operasyonundaki temel ama\u00e7 ekonominin b\u00fcy\u00fcmesini sa\u011flamak ve mevcut ekonomik aktivitenin de art\u0131\u015f sa\u011flamas\u0131d\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1472,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[43,54],"tags":[],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/i0.wp.com\/ekonomi101.net\/wp-content\/uploads\/2021\/02\/parasal-bu\u0308yu\u0308me.jpg?fit=1833%2C1389&ssl=1","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1469"}],"collection":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1469"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1469\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":2254,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1469\/revisions\/2254"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1472"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1469"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1469"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/ekonomi101.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1469"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}