Trendlerdeki Yazı

Faiz Oranı Nedir? Neden Önemlidir? Negatif Faiz Oranı Nedir?

Faiz Oranı Nedir? Neden Önemlidir? Negatif Faiz Oranı Nedir?
0

Herhangi bir karşılık olmaksızın bir başkasına borç para vermek oldukça mantıksız bir şeydir. Birikim sahibi olan bireyler, borç arayan diğer bireylere borç para vermek için bazı karşılıklar ve finansal teşvik beklentisinde olmaktadır. Bu teşvik veya karşılık ise faiz olacaktır ve bu şekilde birikim sahipleri mevcut tasarruflarını borç olarak verecek ve buradan da getiri elde edecektir.

Faiz oranları, ülke ekonomisi üzerinde çok ciddi etkiye sahiptir çünkü bu oranların olası değişimleri bireylerin harcama alışkanlıklarının değişmesine sebep olmaktadır. Genellikle faiz oranları değişimi ile şu gibi değişimler görülmektedir;

  • Daha düşük faiz oranları ile borç almak ve harcama yapmak daha cazibeli hale gelmektedir çünkü kullanılmaması durumunda mevcut birikimler pek fazla getiri sunmamaktadır. Ayrıca, borç para alınması durumunda da borç alınan tutara ek olarak çok yüksek miktarda faiz ödenmesi gerekmemektedir.
  • Daha yüksek faiz oranları ile para biriktirmek ve gereksiz harcamalardan kaçınmak daha cazibeli hale gelmektedir çünkü mevcut birikimler daha fazla faiz geliri sunmaktadır. Ayrıca, bu durumda borç almak cazip değildir çünkü borç alınan tutara ek olarak çok daha fazla faiz ödenmesi gerekmektedir.

Krediler, küresel ekonomi için çok fazla öneme sahiptirler. En basit anlatım ile krediler, finansal işlemleri kolaylaştırmaktadır. Kredi kullanımı hem üretici hem de tüketiciler tarafından çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanılabilir.

Faiz Oranı Nedir?

Faiz, borç alan kişinin borç veren kişiye yapması gereken ve paranın alım değerini korumayı hedefleyen bir finansal araçtır. Faiz oranı ise dönemlik olarak ödenmesi gereken faiz tutarını belirleyen yüzdelik orandır. Faiz oranı iki farklı şekilde hesaplanmaktadır;

Bileşik Faiz Oranı: Ana para için uygulanan ilk dönem faizi sonrasında bu faiz miktarı dahil yeni bakiye miktarına göre uygulanan faiz çeşididir. Örneğin, 100 TL birikim için yıllık %20 faiz ödendiğini varsaymak gerekirse bileşik faiz sistemi ile bu para birinci yılın sonunda 20 TL faiz alırken ikinci yılın sonunda ise 24 TL faiz alacaktır.

Basit Faiz Oranı: Sadece ana para için uygulanan faiz çeşididir. Örneğin, 100 TL birikim için yıllık %20 faiz ödendiğini varsaymak gerekirse basit faiz sistemi ile bu para her yıl düzenli olarak sadece 20 TL faiz alacaktır.

faiz

Faiz Oranları Neden Önemlidir?

Herhangi bir birikim veya borcunuz bulunmuyor olsa da aslında faiz oranları sizin hayatınıza da etki edebilecek kadar önemli bir faktördür.

Ticari bankalar tüm iş modellerini borç alma ve verme üzerinden devamlılığını sağlamaktadır. Yani, bu tür bankalara para yatırımı yaptığınız zaman borç veren rolünü sahiplenmiş, bu tür bankalardan borç aldığınız zaman da borç alan rolünü üstlenmiş oluyorsunuz. Bir diğer tanımlama ile, bankaya para yatırdığınız zaman faiz geliri elde eder, bankadan borç aldığınız zaman ise faiz ödemesi yaparsınız.

Ticari bankalar kendi kararlarına göre faiz oranı belirleme yetkisine kısıtlı şekilde sahiptirler. Ülke içerisinde baz alınacak ve kullanılacak faiz oranı merkez bankaları tarafından belirlenmektedir. Merkez bankasının amacı ekonomi üzerinde gerekli düzenlemeleri yaparak ülke ekonomisinin refah içerisinde devam etmesini sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda da faiz politikası kullanılan en etkili ve en önemli işlemlerden birisidir.

Örneğin, faiz oranlarının yüksek olduğu ekonomilerde borç verilen para daha fazla faiz getirisi sağlamaktadır. Bir diğer yandan borç almak ise pek cazip bir şey değildir çünkü borç alınması durumunda ödenmesi gereken faiz miktarı oldukça yüksek olacaktır. Ayrıca, faiz oranlarının düşük olduğu ekonomilerde ise borç verilen para daha az faiz getirisi sağlamaktadır. Bu sebeple bu gibi ekonomilerde borç vermek yerine borç almak daha cazip hale gelmektedir çünkü faiz için ödenmesi gereken miktar çok daha düşük olacaktır.

faiz nedir

En nihayetinde, faiz oranları bireylerin harcama ve birikim kararları üzerinde etkili olduğu için herkesi etkilemekte ve kontrol etmektedir. Faiz oranlarının düşürülmesi ile borç almak ve harcama yapmak daha cazip olacağı için birçok birey bu gibi durumlarda harcama yapmaktan çekinmeyecektir. Fakat, faiz oranlarının yükseltilmesi ile borç almak ve harcama yapmak daha zor olacaktır ve birçok birey tasarruf yapmak için özen gösterecektir.

Faiz oranlarının düşürtülmesi kısa vadeli olarak ekonomiyi canlandırıyor olsa da enflasyona da sebep olmaktadır. Faiz oranlarının sürekli olarak düşürülmesinin sonucunda kaynak miktarı aynı kalırken mevcut harcama isteğinde artış oluşacaktır. Bu da artan talep doğrultusunda fiyat artışlarına sebep olacak ve enflasyon oluşacaktır.

Faiz oranlarının düşürülmesi ile ekonominin canlanması sonrasında yeniden faiz oranlarını arttırmak enflasyon için önlem olabilecektir. Faiz oranlarının yükselmesi doğrultusunda artık daha az birey borç alacak ve diğer bireylerde birikimlerini yüksek faiz ile değerlendirmek isteyecektir. Faiz oranlarının arttırılması ile enflasyon sorununa çözüm üretilse de bu artış ile ekonomik büyüme yavaşlamış olacaktır.

negatif faiz

Negatif Faiz Oranları Nedir?

Ekonomist ve uzmanlar tarafından sürekli olarak bahsedilen negatif faiz oranları tıpkı isminden de tahmin edileceği gibi borç vermek veya birikimlerinizi bankada bulundurmak için ödenmesi gereken sıfırın altındaki faiz oranlarıdır. Negatif faiz oranlarının bulunduğu ekonomilerde bankaların borç vermesi masraflı olacaktır ve birikim yapanlar da bu masraftan etkilenecektir.

Her ne kadar çılgınca bir kavram gibi görünüyor olsa da borç veren kişi, borç alan kişinin borcunu ödememesi riskini almaktadır ve bunun üzerine ödeme yapmak durumunda da kalmaktadır.

negatif faiz nedir

Negatif faiz oranları, zor durumda bulunan ülke ekonomisini düzeltmek için kullanılan fakat pek fazla tercih edilmeyen bir para politikasıdır.

Genel olarak inceleme yapıldığı zaman faiz oranlarının basit bir kavram olduğu varsayılmaktadır fakat modern ekonominin oldukça önemli bir parçasıdır. Her ne kadar gündelik hayatta borç veya birikim sahibi olan bireyler faiz oranlarının kendisini ilgilendirmediğini düşünüyor olsa da aslında bu oranlar harcama ve birikim davranışlarınıza yön vermektedir. Bu sebepledir ki faiz oranları merkez bankalarının kullanmakta olduğu en önemli para politikası aracı olarak bilinmektedir.

Bültenimize Katılın

Hemen ücretsiz üye olun ve yeni güncellemelerden haberdar olan ilk kişi olun.

Yazar Hakkında

Bankacılık ve Finans mezunu, 24 yaşında Ekonomi meraklısı birisiyim. Aktif olarak web sitem için yazılar hazırlıyor ve trade işlemleri gerçekleştiriyorum. Yaklaşık olarak 7 yıllık trade deneyimim bulunmaktadır.

Yorum Yap